سوله خرپایی یک نوع سازه فلزی و سبک اما در عین حال با مقاومت بالا است. در قدیم از سوله بیشتر برای انبار استفاده میکردند، اما امروزه کاربردهای زیادی دارد. ساخت این مدل سوله ها به روش جدید با استفاده از خرپا در ساخت است که از روش ساخت سنتی بسیار دور شده است. خرپا در ساخت سوله، از روش سازه های فلزی را منسوخ و باعث تسریع یافتن مراحل ساخت میشود. خرپای فولادی جز اصلی سوله خرپا به حساب می اید. سوله خرپایی برای انواع سقف های شیبدار، قوسی و انواع سقف ها قابل استفاده است.
سوله خرپایی چیست؟
سوله خرپایی وزنی کمتر به باقی سوله ها دارد اما در عین حال از مقاومت و استحکام بالایی برخوردار میباشد. اصلی ترین عضو این سوله ها، خرپا فولادی آنها است که اعضای آن به صورت مثلثی به هم متصل میشوند. برای ساخت سوله خرپا در انتخاب مقطع فولادی به جنبه فنی، مقاومت، استحکام و ملاحضات آن بستگی دارد. برای ساخت این سوله ها از مدل ناودانی، قوطی پروفیل و نبشی استفاده میشود.
در سوله های خرپایی، خرپا معمولا نقش حمل بار را به عهده دارد و توسط ستون هایی که از قوطی یا ناودان ساخته و استفاده میشود.
انواع سوله خرپایی:
یکی از سازه های سبک وپرکاربرد است که فضای مسقف بین انواع سازه های مهندسی مدرن ایجاد و استفاده میشود. سوله های خرپایی براساس ظاهر و ساختار انها دسته بندی میشوند که در ادامه به انواع انها میپردازیم:
خرپا مرکب: برای ساخت این مدل سوله از ترکیب چندنوع خرپا استفاده میشود.
خرپا ساده: برای ساخت این مدل سوله از خرپایی استفاده میشود که هر یک از این خرپاها از سه عضو و دو گروه تشکیل شده است که به صورت مفصلی به هم متصل میشوند.
خرپا پیچیده: ساخت این مدل خرپا ترکیبی از دو مدل قبلی است ولی شرایط انها را ندارد. این خرپا در ساخت و سازها و المان های شهری کاربرد دارد، این مدل خرپا کمتر از دو مدل قبلی استفاده میشود.
خرپا شاه تیز: این مدل سوله خرپا از فولاد و چوب بوده و کاربرد بسیار ان در سازه های کوچک است.
خرپا دستک دار یا عصایی: برای ساخت این سازه دهانه ای حدود 10 متر در نظر گرفته میشود و قابلیت اجرا روی بیشتر سازه های ساده و کاربردی را دارد.
خرپا چتری: از این نوع خرپا بیشتر برای سازه های متوسط کاربرد دارد. جنس این سازه از فولاد و حالت تقارنی است. این نمونه سازه شامل قوس های فوقانی کوچکی است که به بهتر شدن اتصالات کمک میکند.
خرپا هاو: این سوله بیشترین متریال ان چوب است. دپل دهانه مورد استفاده این سازه بین 6 تا 30 متر است. از فولاد در قسمت های عمودی و کششی سازه جهت تقویت سوله استفاده میشود.
خرپا پاشنه بلند: یکی از سوله هایی است که میتواند فضایی برای عایق کاری و کاهش هزینه انرژی را قراهم کند زیرا یکی از بهترین سوله خرپایی چوبی است.
سوله خرپا پرات: در این مدل سوله پل ها با دهانه 6تا 10 متر است و بیشتر از فولاد استفاده میشود.
خرپا قوس های موازی: ماربرد اصلی این مدل بیشتر برای سقف هایی مقاوم با هزینه کم استزیرا این نوع سازه نیاز بر تیرک حامل ندارد.
خرپا سقف نور شمالی: در این مدل خرپا اجرای تیرآهن سبک به طور وسیع برای بسیاری از پروژه ها امکان پذیر است. یکی از مقرون بصرفه ترین و قدیمی ترین روش های ساخت این نمونه از سازه است.
خرپاها چه کاربردهایی دارند؟
از انجایی که این سوله خرپا از سبک ترین سازه برخوردار است باعث پایین آمدن اهن بکار رفته در سوله ها میشود. سوله خرپایی در بحث مدیریت هزینه در یکسری جاها هزینه و کاربرد زیادی دارد، از این مدل سوله بیشتر برای محیط ها و سالن های سرپوشیده بدون ستون استفاده میشود.
سوله خرپایی انواع گوناگونی دارد که در ادامه به انها اشاره میکنیم:
- تعمیرگاه و کارخانه
- سالن کنسرت
- انبارها
- گاوداری
- استخر
- سالن های ورزشی و ورزشگاهی
- نمایشگاه ها
- مقرهای نظامی
- شهربازی
- ابرسازه و پل های بزرگ
- کارگاه های ساخت و تولید
- خط های تولید و....
مزایا و معایب سوله خرپایی چیست؟
بعد از درک و فهمیدن سوله خرپایی بهتر است با مزایا و معایب آن اشنا شویم:
- برای کاربردهای صنعتی و غیرصنعتی استفاده میشود.
- مدت اجرای آن کوتاه است.
- مقاومت بالا در مقابل هرگونه حوادث ناگهانی دارد.
- پروفیل درجه یک در ساخت این سوله ها استفاده میشود.
- امکان مونتاژ و جداسازی در هرمکان دارد.
- لرزش و ناپایداری کمتری نسبت به باقی سوله ها دارد.
- وزن کم و ایمنی بالا دارد.
- هزینه ساخت این مدل سوله نسبت به باقی سوله ها کمتر است.
معایب سوله خرپایی:
- برای اتصال جرثقیل به سوله خرپایی یکسری محدودیت دارد.
- ساخت خرپا از قطعات ساخته شده ورق سخت تر است.
- بصرفه نبودن برای ساخت سوله با دهانه های کمتر از 18 متر.
اجزای تشکیل دهنده سوله خرپایی چیست؟
- قاب اصلی
- وال پست
- استرات
- لاپه
- میل مهار
- مهاربند سقف
- مهاربند دیوار
مقاطع فولادی در سوله سازی خرپا:
ناودانی: این نمونه بیشتر در صنعت ساختمان و در صنایع مختلف استفاده زیادی میشود کهپر کاربردترین آن پروفیل است. ناودانی ها براساس طول و ضخامت بال دسته بندی میشود.کاربرد پروفیل ها به صورت حروف آنها و موازی بودن یا نبودن متفاوت است.
نبشی: به شکل حرف Lانگلیسی است که یکی از پرکاربردترین مقاطع فولادی به حساب میاید. کاربرد انها براساس جنس آنها متفاوت است.بال به دوضلع که به شکل عمود روی هم قرار میگیرند گفته میشود.مقطع فولادی شامل آلیاژی، ضد زنگ،گالوانیزه یا فولاد کربنی به شمار میروند.
قوطی پروفیل: یسری از سازنده ها در ساخت سوله خرپا با قوطی از لوله استفاده میکنند که اصلا درست نیست و توصیه نمیشود. قوطی پروفیل به دلیل سرعت اجرا و هزینه کمی که دارد از محبوبیت زیادی برخوردار است.باید توجه کرد که از قوطی پروفیلی در مناطق مرطوب و زلزه خیز هرگز استفاده نشود.
مراحل ساخت سوله خرپایی:
- مرحله اول: مهمترین مرحله ایمنی سوله خرپایی است که بنابر هر منطقه جغرافیایی (از نظر اب و هوایی، بارش برف، باران و زلزه و..) باید به آن توجه کرد.
- مرحله دو: در این مرحله باید نیاز اصلی را سنجید و بر اساس نیازها در انتخاب مصالح و عایق کاری مناسب برای ساخت صحیح یک سازه استفاده کرد.
- مرحله سوم: در این بخش از کار اماده شدن فونداسیون، مونتاژ عناصر فولادی و بتن ریزی میشود که تقریبا 50 درصد کار انجام شده است.
- مرحله آخر :در اخرین مرحله کار سقف سازی بصورت اصولی و دقیق انجام میشود که کار به اتمام میرسد.
نتیجه گیری:
به کلی اگر به معایب و مزایا سوله خرپایی توجه کنیم میبینیم که مزایای این سوله ها بیشتر از معایب است و این مدل سوله به دلیل کاربردهای زیادی که دارد بیشتر مورد توجه قرار میگیرد. برای ساخت سوله خرپایی از مقاطع فولادی استفاده میکنند که این مورد خودش یک ویژگی مثبت تلقی میشود. برای ساخت و نصب این سوله ها باید به طور اصولی و توسط شرکت های معتبر انجام شود.
برگرفته از وبسایت ایرومات: سوله خرپایی نوعی سوله سبک است که با وجود وزن پایین تر نسبت به سایر انواع سوله، مقاومت و استحکام بالایی دارد.همانطور که از نامش پیداست، عضو اصلی در این سوله خرپا فولادی است. خرپا به سازه ای میگوند که اعضای آن به صورت مثلثی به هم متصل شده اند.
